"Vim nedir?" Alti kilobytelik bir aciklama Vim ("Vi Gelistirilmis") bir vi "kopyasidir", yani metin editoru vi benzeri bir programdir. Vim metin modundaki her terminalde calisir, ayrica menu ve fare icin destegi olan bir grafik kullanici arayuzune sahiptir. Varlik: Vim bir cok degisik platform icin varlik gosterir ve vi'da bulunmayan bir cok ozellik icerir. (bkz. http://www.vim.org/viusers.php). Vim hemen hemen tum vi komutlari ile uyumludur - vi hatalari haric ;) Isletim Sistemleri: Vim bir cok isletim sistemi uzerinde calismaktadir:AmigaOS, Atari MiNT, BeOS, DOS, MacOS, NextStep, OS/2, OSF, RiscOS, SGI, UNIX, VMS, WIn16 + Win32 (Windows95/98/00/NT) - ve ozellikle FreeBSD ve Linux Telif Hakki: Vim'in telif hakki, kodun bas yazari ve bakimcisi Bram Moolenar'in elinde bulunmkatadir. Vim "yardim-ware" tipinde bir programdir ve kullanicilarinin Uganda'daki yetimler yararina bagista bulunmalari tavsiye olunur. Kaynak: Vim'in kod kaynagi Acik Kaynak formunda olup, herkes gelistirmeye yardim icin davetlidir. === Ozellikler Yeni basliyanlarin Editoru - Kullanisli Vim, genis online yardimi, "undo(geri cevir)" ve "redo(tekrar yap)" komutlari (hatalar umrunuzda olmasin - sadece undo+redo'yu kullanmaniz yeterli!), fare, degistirilebilir ikon ve menu destegi (GUI) sayesinde yeni baslayan kullanicilara Vi'dan cok daha kolay gelicektir. Karakter Kodlari ve Terminaller: Vim iso-latin1 karakter setini ve termcap'i desteklemektedir. (Orjinal Vim'in bununla ilgili sorunlari var.) Karakterler ve Yabanci Diller: Vim sagdan sola yazma (ornek: Arapca, Farsca ve Ibranice) ve coklu byte ozelligi tasiyan metinleri, yani grafiksel karakterleri birden fazla byte ile temsil edilen Cince, Japonca, Korece benzeri dilleri desteklemektedir. (Teknik olarak konusacak olursak VIM UTF-s ve Unicode Metinleri desteklemektedir.) Metin Formatlama ve Gorsel Mod: Vim ile metine mudahale etmeden, mesela kopyalamadan, silmeden, degistirmeden, saga ve sola kaydirmadan, buyuk-kucuk harf degisimden veya ,ice alinmis metinlerde dahil olmak uzere, formati degistirmeden once metni gorsel olarak secebilirsiniz. Ayrica Vim dikdortgensel metin bloklari secimi ve bunlar uzerinde islemlere olanak vermektedir. Komut Tamamlama: Vim girdiyi - komutlar, dosya isimleri ve kelimeleri- tamamlayan komutlara sahip. Otomatik Komutlar: Vim otomatik calistirma icin kullanilan "otokomutlara" da sahip. (mesela sikistirilmis dosyalarin otomatik olarak acilmasi) Digraf Girdi: Vim, iki karakteri kombine olarak kullanarak ozel karakter girilmesine ve yeni kombinasyonlar tanimlanmasina izin verir. Ornegin [c,] kombinasyonu ç harfinin basilmasini sagliyacaktir. Dosya formati tanima ve cevirme: Vim dosya tiplerini (DOS, Mac, Unix) otomatik olarak tanir ve bu dosyalari baska bir formatta kaydetmenize izin verir - Windows'ta artik unix2dos kullanmaya gerek yok. Gecmis Listesi: Vim , onceki komut ve aramalara erisim saglamak veya onlari degistirmek icin, girilen komutlarin ve yapilan aramalarin listesini "gecmis liste"sinde saklamaktadir. Makro kayitlama: Vim tekrarlanan isleri yeniden oynatabilmek icin yazdiklarinizi kaydetmeye izin verir. Bellek Limitleri: Vim satir uzunlugu ve tampon bolge hacmi acisindan orjinal Vi'a oranla cok daha esnektir. Birden cok tampon bolge ve bolunmus ekran: Vim birden cok tampon bolgenin ayni anda degistirlmesine olanak verir ve vim penceresi (hem yatay hem dikey olmak uzere) altpencerelere bolunebilir, boylece birden cok dosya veya bir dosyanin degisik parcalari ayni anda gorulebilir. Komutlar icin sayisal on ekler: Vim, Vi'dan daha cok komut icin saysisal on ek destegi saglamaktadir. Yurutme zamani Dosyalari (Yardim ve Sozdizim Dosyalari): [Programin calisma esnasinda kullanilan ek dosyalar - bunlara derlenicek ve baglanicak kod dahil degildir] Vim 5.7'nin beraberinde komutlar, secenekler ve duzenleme uzerine ipuclari hakkinda 70 adet yardim dosyasi gelmektedir. (Vim-6.0x [010311]: 85 dosya, 2796K'lik yazi). Bazi dosyalar vim'in degisik isletim sistemleri ustunde kullanimina mahsustur. Betikleme: Vim kolay genisletme amacli betikleme dili ile birlikte gelmektedir. Goreli Konum ile Arama: Vim arama komutlari icin "goreli konum" (ofset) olanagi saglar, boylece imgeci yaziyi buldugunuz yerin sonrasina koyabilirsiniz. Oturum kurtarma: Vim duzenleme oturumunuzu bir dosyaya (viminfo) kaydetme imkani saglar, boylece bir sonraki oturumda tampon listesine, dosya imlerine, yazmaclara (registers), komut ve arama gecmisine kolay ulasim saglar. Sekme genisletme: Vim sekmelerin, ara bosluklari olan metinlerde genisletilmesine olanak saglar (expandtab, :retab) Imleme (tag) Sistemi: Vim dosyalari icinde metin (yazi, isim, vb) arama, "tags" indeksi ve imleme yigini komutlari sayesinde cok daha kolaylasmistir. Metin Objeleri: Vim'in paragraf, cumle ve kelime (bosluklarla cevrilmis yada cevrilmemis) gibi metin objeleri hakkinda daha cok bilgisi vardir ve bu objelerin tanimini degistirmeye imkan saglar. Bicim Renklendirme: Vim metni yazildigi programlama diline bagimli olarak metni renklendirir. Eger isterseniz doyalarinizin programlama dillerini kendinize gore degistirebilrisiniz. Vim C, programlama dilleri (Ada, C, C++, , Fortran, Haskell, Java, Lisp, Modula, Pascal, Prolog, Python, Scheme, Smalltalk, SQL, Verilog, VisualBasic), matematik programlari (Maple, Matlab, Mathematica, SAS), bicimleme metinleri (markup) (DocBook,HTML, LaTeX, PostScript, SGML-LinuxDoc, TeX, WML, XML), kurulum programlarinin dosyalari (4DOS, Apache, autoconfig, BibTeX, CSS, CVS, elm, IDL, LILO, pine, procmail, samba, slrn), kabuk komutlari ve kurumlari, (shells: sh, bash, csh, ksh, zsh), betikleme dilleri (awk, Perl, sed, yacc), sistem dosyalari ve elbette vim ile vim'in yardimci dosyalari icin 200'un uzerinde renklendirme sozdizimi dosyasi ile birlikte gelmektedir. Ozel Kod: Vim Perl, Tcl ve Python ile entegrasyon secenegine sahiptir. Vim, Windows altinda OLE otomasyon sunucusu olarak calisabilir. Vim ayrica X-windows destegi ile yuklenebilir. Bu islem fare icin destek ve ayarlanabilir menu olanagi saglar. Ve daha nicesi! === Baglantilar: WWW'de vim anasayfasi: http://www.vim.org Daha detayli aciklama icin vim'in ozellikleri sayfasini ziyaret edin. http://www.vim.org/about.php === Yazan ve Ceviren: Yazan: Sven Guckes guckes@vim.org Son Guncelleme: Mon Mar 12 07:00:00 MET 2001 Ceviren: Kutlay Topatan kutlay@hotmail.com Son Guncelleme :6 Haziran 2001 Pazartesi